Op 22 juli 2016 schreef ik de blog “de wrange smaak van PX10” en diende ik bij Defensie een klacht in tegen Generaal Rob Verkerk naar aanleiding van een tweet waarin hij verwees naar het omstreden wapenreinigingsmiddel PX10 de tweet met een dergelijke verwijzing naar PX10 is in mijn ogen onprofessioneel, onnodig grievend, ongepast kortom een lid van de krijgsmacht onwaardig en niet zomaar een lid. Men mag verwachten van een dergelijke hoge functionaris dat deze terughoudend is met uitlatingen zeker over het PX10 dossier waarin veel militairen van mening zijn dat Defensie ze laat barsten. De afdeling persvoorlichting van Defensie heeft meermaals laten weten dat het zou gaan om een tweet van een privéaccount en dat de zaak was afgedaan middels een excuus tweet, bij mij heeft dit de indruk gewekt dat Defensie hoopte dat de kwestie met een sisser af zou lopen en ik het erbij zou laten zitten.Het verloop van de klachtprocedure tot nu toe;
- 25 juli 2016 Meldpunt Integriteit Defensie bevestigt ontvangt klacht.
- 5 augustus 2016 Het Hoofd Militaire Juridische dienst zal optreden als klachtcoördinator en geeft aan dat, gelet op de positie van Generaal Verkerk, de Secretaris Generaal drs. W.J. Geerts zal optreden als klachtbehandelaar. Daarnaast heeft deze het advies gegeven een klachtadviesinstantie in te stellen.
- 10 augustus 2016 Bij besluit van 10 augustus 2016 heeft de Secretaris-Generaal een klachtadviesinstantie ingesteld. Deze zal bestaan uit de heer M. Nooijen en de heer J.P. Spijk.
- 19 augustus 2016 Via een brief laat de klachtcoördinator weten dat is vastgesteld dat dat klacht ontvankelijk is en dat deze in behandeling zal worden genomen. De klachtadviesinstantie zal de klacht onderzoeken waarbij ik als klager en Luitenant Generaal Verkerk als beklaagde zal worden gehoord. Het horen zal niet in elkaars aanwezigheid plaatsvinden. De verslagen van deze verhoren krijgen klager en beklaagde toegezonden met de gelegenheid daar op te reageren. Hierna zal de adviseur een rapport en advies opstellen waarin hij zijn bevindingen uit het gehouden onderzoek weergeeft inclusief de conclusies die daaruit kunnen worden getrokken.Het rapport en advies zal aan klager en beklaagde worden voorgelegd met de mogelijkheid om een zienswijze hierop aan de adviseur kenbaar te maken. Daarna zal het rapport worden aangeboden aan de klachtbehandeling, in dit geval de Secretaris Generaal.
- 13 september 2016 De raadsman van een groot aantal PX10 gedupeerden schrijft een brief aan de Secretaris Generaal waarin excuses van de minister worden gevraagd voor de door Generaal Verkerk geplaatste tweet.
- 20 oktober 2016 In verband gezondheidsproblemen van mij is een eerdere afspraak voor de hoorzitting afgezegd, in verband met gescheiden locaties van de heer Spijk en Nooijen is besloten de hoorzitting via Skype te laten plaatsvinden.
- 21 oktober 2016 Dieuwertje Kuijpers schrijft op The Post Online een stuk over deze kwestie. De raadsman van Generaal Verkerk zal dit stuk tijdens zijn hoorzitting aanhalen om een standpunt te benadrukken.
“Bezien in de juiste context, zoals Dieuwertje Kuipers heeft gedaan in The Post on line van 21 october 2016, is het een foute grap waarvoor excuses op zijn plaats zijn en daarmee is de kous af (volgens genoemde mevrouw Kuipers). Aldus bezien rijst de vraag of de gedraging – gelet op aard en context – wel voldoende gewicht heeft om als klacht te zien in de zin van de Klachtenregeling Defensie.”
- 24 oktober 2016 Toezending concept-verslag hoorzitting ontvangen, na wijzigingen getekend retour gezonden.
- 18 november 2016 Hoorzitting Generaal Verkerk deze heeft zich bij laten staan door mr. G. Souer het Hoofd Juridische Zaken van het Commando Zeestrijdkrachten
- 8 december 2016 Toezending vastgesteld verslag Generaal Verkerk met de mogelijkheid hierop te reageren. Naar aanleiding van de brief van de raadsman van een groot aantal PX10 gedupeerden heeft de Secretaris Generaal namens de minister onder meer spijt betuigd over het feit dat een aantal personen de tweet als ongepast hebben ervaren.Generaal Verkerk en diens raadsman doen tijdens de hoorzitting een aantal opmerkelijke uitspraken ten aanzien van de tweet en het PX10 dossier.
Op de vraag of het Twitter account naar mening van Generaal Verkerk een officieel Defensie-account is , gezien de initiele reactie van de Directie Communicatie dat dit account als een privé account moet worden beschouwd geeft Generaal Verkerk aan dat het naar zijn mening een officieel defensie-account is en dat de uitlating derhalve niet gedaan is in de hoedanigheid van privé-persoon.In een ongedwongen sfeer heeft Generaal Verkerk op een tweet van een collega dat ‘brandewijn wordt weggespoeld met een kopje thee’, geantwoord: “Smaakt als PX- 10”. Hij was zich op dat moment niet bewust dat deze materie nog zo gevoelig lag en was – naar hem later bleek: ten onrechte – in de veronderstelling dat de klachten naar aanleiding van het werken met PX- 10 al naar behoren waren afgehandeld en dat het overleg daarover in de Tweede Kamer was beëindigd.mr. Souer merkt op dat van de vele personen die mogelijk nadelige gevolgen hebben als gevolg van het werken met PX-10, gesproken wordt over 1,7 miljoen mensen, er slechts één een formele klacht heeft ingediend. Terwijl degenen die hebben gereageerd –oa. vertegenwoordiger van de vakbond, claimzorg letselschade en de advocaat mr Diekstra– partij zijn bij de (politieke) discussie over de PX-10 problematiek en de tweet ook betrekken in die discussie en daarmee volledig uit de context halen waarin de tweet is gedaan.Als laatste stelde de raadsman van Generaal VerkerkNu, met het verwijderen van de tweet en het maken van excuses, ook is voldaan aan de behoorlijkheidnormen van de Nationale Ombudsman dient, op grond van vorengestelde de klacht ongegrond te worden verklaard.
- 13 december 2016 Toezending rapport van bevindingen en advies betreffende de klacht. Een afdoeningsbrief met evt maatregelen tegen Generaal Verkerk zal binnen 2-3 weken volgen. Belangrijke uitlatingen van de klachtadviesinstantie;
De klacht voldoet aan de daaraan te stellen eisen en is ontvankelijk.Er is sprake van dat meerdere direct en indirect betrokkenen zich gegriefd hebben betoond, waarmee het gewicht van de gedraging alsook het belang van klager om zijn klacht daaromtrent afgedaan te zien voor de toepassing van de Klachtenregeling vaststaat.Het Twitter-account van Generaal Verkerk is aangemerkt als een officieel Defensie-account. De initieel zijdens Directie Communicatie aan klager gedane mededeling dat het een privé-account betreft is onjuist.Hoewel het geenszins de intentie van Generaal Verkerk is geweest om direct of indirect betrokkenen bij de PX-10-problematiek te grieven is zulks wel geschied door de term PX-10 te gebruiken in een context die naar de maatstaven van bij dit onderwerp in acht te nemen zorgvuldigheid en respect als ongepast dient te worden beschouwd. Aldus is in strijd gehandeld met de behoorlijkheidsnorm van fatsoenlijke bejegening.Gelet op het hiervoor overwogene is de klacht gegrond, voor zover die betrekking heeft op het, bezien vanuit het perspectief van de behoorlijkheidsnorm van fatsoenlijke bejegening, op een voor een bepaalde groep personen grievende wijze relateren van een gebruik van PX-10 aan een daar in het geheel niet voor geëigende context.Lezende de antwoorden van de Generaal Verkerk en diens raadsman ontstaat de indruk dat men het “gezeur om niets” vindt. Daar zit hem nu net de crux. De Generaal heeft een zeer hoge positie, met die positie komt de verplichting zeer terughoudend te zijn in bepaalde uitlatingen ivm respect naar militairen of oud-militairen. Wat Generaal Verkerk roept in in zijn privé leven, in het veld of op een schip is tot daar aan toe. Maar op sociale media is dit totaal ongepast en onwenselijk bij iemand van een dergelijke functie. Zeker waar het PX10 betreft, een dossier wat extreem gevoelig ligt omdat veel zieke militairen het idee hebben dat Defensie ze laat barsten. Recent nog kwam naar buiten dat Defensie zich in voorkomend geval beroept op verjaring terwijl de minister expliciet heeft aangegeven dit niet te zullen doen. De berichtgeving kon rekenen op grote verontwaardiging.In mijn beleving is het vreemd dat Generaal Verkerk niet vooraf kon inschatten wat de impact zou zijn van zijn grap. De Generaal moet opereren op het hoogst denkbare niveau’s qua leger en veiligheid. Iemand in zijn functie dient juist extreem bedacht te zijn op dergelijke gevoeligheden. Militairen krijgen allerhande aanwijzingen over het gebruik van sociale media in verband met mogelijke veiligheidsrisico’s maar ook het beeld van de krijgsmacht naar buiten. Dat juist de Generaal Verkerk hier een (onbedoelde) misstap begaat is extra pijnlijk. In de handleiding sociale media voor Defensiemedewerkers is 1 van de eerste zinnen “benut de kansen die sociale media bieden maar wees je daarbij bewust van de risico’s” en kort daarna “houd er rekening mee dat alles wat je online zegt, online blijft. Voor altijd”Ik ben benieuwd wat de uiteindelijke afdoening door de Secretaris Generaal gaat zijn, ik hoop dit midden januari 2017 te weten. Persoonlijk denk ik dat Generaal Verkerk zich heeft verslikt in zijn grapje en ik denk dat hij en anderen met een dergelijke functie voortaan wel twee keer zullen nadenken voordat ze een dergelijke uitlating doen.